home
***
CD-ROM
|
disk
|
FTP
|
other
***
search
/
MACD 5
/
MACD 5.bin
/
amigowiec
/
roznice20-30.txt
< prev
next >
Wrap
Text File
|
1997-10-29
|
20KB
|
313 lines
Od systemu 2.0 do systemu 3.0
System 2 byî ogromnym skokiem jakoôciowym w porównaniu ze starym 1.3.
Nawet 1.3 miaî moûliwoôci daleko wykraczajâce poza moûliwoôci
konkurencyjnych komputerów, niestety miaî równieû wady, które przeszkadzaîy
w niektórych pracach. Szkoda, ûe wiele osób nawet nie zdaje sobie sprawy z
moûliwoôci tkwiâcych w ich Amigach, nie zna nowszych systemów operacyjnych.
Bardzo czësto narzekajâ na swoje maszynki, nawet nie próbujâc ich
rozszerzyê, czy przynajmniej uaktualniê do obowiâzujâcych standardów.
W chwili obecnej system 2 staî sië standardem, praca na 1.3 czy zwyczajne
uûytkowanie jest raczej ômieszne. Prawdopodobnie w najbliûszym czasie
poprzeczka bëdzie podniesiona znacznie wyûej, wymagany bëdzie system 3.0.
Tymczasem wiëkszoôê uûytkowników w ogóle nie odróûnia tych systemów, nie
potrafi korzystaê z ich zalet. System 2 ma trzy róûne odmiany, posiajâce
trochë innâ numeracjë: 2.0 - pierwsze wejôcie systemu 2.0 na Amigë 3000,
jâdro systemu w postaci 0,5MB byîo rozprowadzane na dyskietce, îadowany do
pamiëci najstarszych modeli A3000. 2.04 - prawdziwe wejôcie obecnego
systemu 2. Pojawiî sië w postaci ukîadów montowanych do komputerów - ROMów
dla A3000, A2000 i A500+. 2.1 - system 2.0 dla Amig 600, uzupeîniony o
dodatkowe biblioteki na dyskach instalacyjnych, dodatkowo obsîuga stacji
dysków HD oraz kart PCMCIA.
System 2.1 pojawiî sië tuû przed premierâ "trójki", stâd zostaî
rozszerzony o niektóre z nowych bibliotek. Przeniesienie ich na komputerek
z systemem 2.0 jest moûliwe, niektóre dziaîajâ nawet z zakurzonym 1.3! Z
kaûdym systemem wprowadzano jednak zmiany w samym ROMie, stâd korzystanie z
nowych moûliwoôci jest czësto niemoûliwe.
System 3.0 po raz pierwszy wszedî na Amigë 4000 i po raz pierwszy
obsîuûyî wprowadzone koôci AGA. Kolejne wydanie systemu wprowadzono na
A1200, od teraz mniejsze zmiany w systemie wprowadzano w miarë produkcji.
W chwili obecnej wchodzi na rynek system 3.1.
Co widzi uûytkownik?
Pierwszâ zmianâ jest 6 dysków zamiast 3 wystëpujâcych na "dwójce".
Komputery wyposaûone firmowo w system 3 (A1200, A4000) majâ wbudowany
kontroler twardego dysku, stâd jednym z dysków jest instalator systemu
operacyjnego (niestety nie na wszystkich). Na tym samym dysku znajdujâ sië
programy pomocnicze, wszystkie sâ poprawione i majâ lepszy wyglâd niû ich
stare wersje z dwójki. Jest wreszcie program "Install" pozwalajâcy na
wygodnâ zmianë systemu np. z poprzedniego 2.0 na 3.0. Ma on status
FreeWare, stâd wiëkszoôê nowych uûytków i gierek jest instalowanych wîaônie
z jego uûyciem. Dysk Fonts nie zostaî w ogóle zmieniony od wersji 2.0,
posiada te same czcionki graficzne.
Znacznym modyfikacjom ulegîy same dyski Workbench i Extras, wszystkie
programy zostaîy zupeînie zmienione ze wzglëdu na lokalizacjë wprowadzonâ w
systemie 3.0 (czëôciowo w 2.1). Programy OS 3.0 mogâ korzystaê z
komunikatów zapisanych w osobnych plikach, zmiana systemowego jëzyka
wprowadza automatycznâ zmianë we wszystkich programach (oczywiôcie
korzystajâcych z lokalizacji), o tym jednak trochë póúniej. Innâ nowinkâ
jest dodanie nowych programów z rodziny Preferences i przepisanie starych.
Program WBPattern pozwala na umieszczenie dowolnego obrazka bâdú wzorku na
ekranie i oknach Workbencha, sterowanie drukarkâ jest znacznie îatwiejsze.
Sound pozwala na wybranie dowolnego dúwiëku uruchamianego w chwili bîëdu
systemu - zamiast lub jako dodatek do "genialnego" bîysku ze starszych
systemów. Programy Overscan, ScreenMode, Palette i Pointer potrafiâ
korzystaê z nowych moûliwoôci ukîadów AGA. Wybór kolorków jest znacznie
przyjemniejszy, gdyû moûemy korzystaê z koîa barwnego. Ostatnie dwa
programiki: Locale i Font pozwalajâ na zmianë czcionek stosowanych przez
nasz system oraz to co tygrysy lubiâ najbardziej - zmianë jëzyka
systemowego, np. na fiïski (o polskim oczywiôcie "zapomnianio").
Do Workbencha dodano program bëdâcy podporâ systemu - Multiview.
Korzystajâc z nowych bibliotek jest on w stanie rozpoznaê dane dowolnego
typu, jeôli póúniej uzupeînimy jego funkcje, moûe czytaê standardy nawet
zupeînie róûne od IFF np. IBM PC GIFy czy WAVy. Program potrafi równieû
rozpoznaê nowy format dokumentów - AmigaGuide. Wprawdzie zostaî on
stworzony w czasach systemu 2, jednak dopiero teraz doczekaî sië
umieszczenia na dyskach systemowych. Nowy format pozwala na tworzenie
tekstów îâczonych (hypertekst), îâczenie tekstów i grafiki, a nawet
uruchamianie odpowiednich skryptów w AREXXie w zaleûnoôci od dziaîaï
uûytkownika. Prawie wszystkie nowe programy - nawet gry wyposaûone sâ w
dokumentacjë wîaônie formatu AmigaGuide.
Inne zmiany w systemie to poprawienie mechanizmów DOSowskich,
wprowadzenie plików definiujâcych urzâdzenia systemowe - nie trzeba mieê
dîugiej MonutListy i uûywania rozkazu Mount z poziomu DOSa. Przykîadem
nowych urzâdzeï korzystajâcych z tych nowinek sâ "stacje", czy urzâdzenia
PC0: - PC3:, czyli nakîadane na DF0: programiki automatycznie obsîugujâce
dyski formatu MS-DOS. Wystarczy wîoûyê dysk z IBM PC, a kaûdy program
bëdzie mógî z niego korzystaê z jak normalnej dyskietki amigowskiej -
oczywiôcie bez blokowania normalnego systemu zapisu. Wreszcie do ROMu
wprowadzono nowy system zapisu - Directory Cache pozwalajâcy na szybszy
odczyt katalogu dyskietki i szybsze odczyty danych. Amiga z 3.0
automatycznie rozpoznaje dyskietki poczwórnej gëstoôci, o ile ma
odpowiedniâ stacjë dysków.
Wady
Oczywiôcie szacowne Commodore spaskudziîo kilka drobiazgów. Po pierwsze
usuniëto program Say, bibliotekë Translator i Narrator.device. Nasza Amiga
zaniemówiîa, gdyû postanowiono wyrzuciê z systemu operacyjnego wszystko
zwiâzane z syntezâ mowy. Szkoda, przy drobnych ulepszeniach w syntezatorze
i wbudowaniu go w programy systemowe (duûa czëôê programów komercyjnych i
Public Domain i tak z niego korzysta) moûna znacznie uatrakcyjniê lub wrëcz
zmieniê oblicze systemu Amiga.
Innym drobiazgiem jest para programów: IconEdit i Palette, które nie
majâ moûliwoôci korzystania i zmiany wiëkszej iloôci kolorów. Moûemy mieê
256 kolorów na ekranie, jednak korzystajâc z Palette ustawimy tylko
pierwsze 8. Trochë to bez sensu, jednak jest o czëôciowo usprawiedliwione
nowym systemem dobierania kolorów.
Bardzo niemiîym "akcentem" systemu 3 jest brak polskiej lokalizacji.
Majâ takâ (bez urazy) jacyô Finowie czy inne Espaniole, tymczasem Polacy
nawet z wîasnej inicjatywy stworzyli juû kilka lokalizacji. Commodore
"testuje" swojâ, jak oficjalna wieôê niesie.
System 3.0 poprawiî wszystkie bîëdy swoich poprzedników, lecz z pewnoôciâ
wniósî swoje. na mojej Amisi wyszîo ich juû caîkiem sporo, poczâwszy od
Setpatha na Overscanie czy Pointerze skoïczywszy, nie mówiâc nic o ROMie.
Miejmy nadziejë, ûe zostanâ one poprawione w krótkim czasie. Szkoda, ûe
jak zwykle spartaczono robotë - wszystko zrobione genialnie i idealnie (w
ogólne trudno porównywaê do systemu klasy 3.0 coô takiego jak Windows,
chociaûby pod wzglëdem prëdkoôci, elastycznoôci, îatwoôci uûycia...), ale
jak zwykle jest ale...
Co widzi programista?
Podstawowym zaîoûeniem systemu 3.0 jest przystosowanie do koôci AGA.
Potrafi on obsîugiwaê wszystkie nowe tryby graficzne, zarówno przy pomocy
starych funkcji otwierania okien i viewportów, jak i nowszych funkcji
korzystajâcych z tagów. Nowe tryby graficzne posiadajâ wîasne
identyfikatory (32-bitowe cyferki), stâd nawet niektóre starsze programy
nie przystosowane do nowych trybów graficznych, a pozwalajâce na podanie
identyfikatora (przewaûnie jako argumenty Cli lub ToolType) mogâ w nich
pracowaê. Oprócz trybów graficznych powstaîych z "mieszania" bitów w
identyfikatorze, moûna odpowiedni tryb graficzny wybraê z okna dialogowego
pod warunkiem, ûe wczeôniej uruchomimy "minidrivery" nowych monitorów.
Dodam, ûe w trybach AGA rozdzielczoôê jest zupeînie niezaleûna od iloôci
kolorów i odwrotnie.
Jak wyglâda paleta kolorów w nowym systemie operacyjnym? Oczywiôcie
poprawnie dziaîajâ wszystkie dotychczasowe funkcje wyboru danej barwy -
przyporzâdkowanie skîadowych RGB dla identyfikatora koloru. Wszystkie
poprawnie napisane programy nie majâ wiëc problemów z nowymi sposobami
wyôwietlania. Ukîady AGA majâ paletë 24 bitowâ, stâd kaûda skîadowa
kolorów wymaga opisania oômioma bitami - konieczne sâ nowe funkcje. Tutaj
Commodore nie oszczëdzaîo, gdyû LoadRGB32 pozwala na okreôlenie kaûdej ze
skîadowych peînymi 32 bitami. Juû teraz system operacyjny potrafi
wspóîpracowaê z kartami graficznymi nawet 96 bitowymi (Mac - jabîuszka
robaki zjedzâ ze wstydu!): 4294967296 * 4294967296 * 4294967296 kolorów!
Jednâ z waûniejszych cech nowego systemu jest inteligentne dobieranie
kolorów, programy mogâ poprosiê o dobranie koloru lub nawet caîej palety
zamiast modyfikowania ustalonych kolorów. W ten sposób na jednym ekranie
mogâ jednoczeônie pracowaê programy wymagajâce zupeînie innych palet,
pozwalajâc na peîne wykorzystywanie ekranów publicznych. Oczywiôcie
istnieje caîy szereg funkcji pozwalajâcych na inteligentnâ gospodarkë
kolorami, ich przydzielanie i porównywanie. Jednym z programów, który
efektownie pokazuje moûliwoôci w dobieraniu palety barw jest WBPattern,
pozwala na stworzenie dowolnego podkîadu do okienek i ekranu Workbencha.
Stâd wîaônie Palette nie pozwala na bezpoôredniâ definicjë innych kolorów
niû pierwsze osiem, tymczasem moûna byîo przynajmniej daê moûliwoôê wyboru
automatycznie przydzielanych i definiowanych barw.
Ukîady AGA razem z systemem 3.0 pozwalajâ na obsîugë specjalnych trybów
graficznych, tworzonych jak twierdza niektórzy autorzy "programowo" i
pozwalajâcych na usuniëcie zmory amigowców - drgania ekranu, oczywiôcie gdy
dysponujemy monitorem Multisync lub przynajmniej SVGA. Sam sposób
wyôwietlania jest tak naprawdë po prostu nowâ moûliwoôciâ ukîadów
graficznych, jedynie sposób poîâczenia z systemem operacyjnym jest
programowy, szczególnie ûe informacje o tych trybach nie sâ zapisane w
ROMie. Stâd niektórzy narzekajâ na rzekome wady nowych trybów w porównaniu
ze sprzëtowym ukîadem eliminujâcym drgania zwykîych trybów. Problemem nie
jest sposób wyôwietlania ani ich poîâczenie z systemem operacyjnym, lecz
dziaîanie obecnych programów, które wprost proszâ np. o wysokâ
rozdzielczoôê z przeplataniem - tymczasem jest to inny identyfikator niû
ten naleûâcy do trybu np. DblPAL czy Productivity.
Jeszcze gorszâ sytuacjë sprawiajâ gry i niektóre starsze lub
bezczelniejsze programy, które wprost modyfikujâ rejestry odpowiedzialne za
tryb graficzny. Nowe tryby nie sâ wiëc w ûaden sposób programowe ani "úle
wprowadzone", nie sâ równieû "taïsza i gorszâ alternatywâ". Problem
zawarty jest w samych programach, wiëkszoôê powaûniejszych narzëdzi jest
juû przekonstruowanych tak, ûe samemu moûna wybraê interesujâcâ nas
rozdzielczoôê lub skopiowaê wartoôci Workbencha. Sprawa jest czëôciowo
rozwiâzana przez programy IContol i Degrader, sam równieû napisaîem drobny
programik bezczelnie zmieniajâcy sposób wyôwietlania przez grzebanie po
rejestrach.
W systemie 3 usprawniono sterownik monitora A2024, pozwalajâcego na
tworzenie niedrgajâcych ekranów bardzo wysokiej rozdzielczoôci np.
1014*1200, jednak tylko w 4 kolorach. W systemach 1.4 - 2.1 nie moûna byîo
tworzyê ekranów wiëkszych niû widzialnych na fizycznym ekranie monitora,
nie byîy one przesuwane (AutoScroll) na tym monitorze. W systemie 3.0
usniëto to ograniczenie, wprowadzajâc szereg usprawnieï dla tego monitora,
np. specjalnie konstruowane menu.
System 3 pozwala na korzystanie ze sprite'ów AGA, jednak tylko przez
funkcje odczytujâce tagi. Biblioteka BOOPSI pozwalajâca na tworzenie klas
obiektowych posiada klasë PointerClass, która sîuûy do zmiany i korzystania
z "duszków", równieû dîugo oczekiwanego duszka - zegarka, wskazujâcego na
zajëtoôê systemu. Teraz moûemy go zmieniaê standardowym programem Pointer
z szuflady Preferences. Wreszcie ostatnia zmiana w duszkach - zegareczek
jest obsîugiwany inteligentnie, nie mrugajâc w niektórych programach bez
przerwy przeîâczajâcych wskaúnik myszki.
Innâ ciekawâ cecha 3 sâ zupeînie nowe moûliwoôci ekranów i okienek.
Wprowadzono funkcjë nie wystëpujâce w ûadnym innym systemie operacyjnym
(one nie tylko nie majâ funkcji ale nawet moûliwoôci, dotyczy to np.
lufcików dla IBM) pozwalajâce na tzw. podwójne buforowanie. Podczas
niektórych specyficznych operacji na ekranie, gotowa animacja mruga -
zmiany ekranu sâ niezsynchronizowane z jego wyôwietlaniem. Aby sië pozbyê
tego uciâûliwego "efektu", naleûy stworzyê dwa naprzemiennie wyôwietlane
obrazki - program modyfikuje ten niewidoczny, zamieniajâc je odpowiednio
czësto mamy wraûenie nie tylko pîynnej animacji, ale równieû braku mrugania
(zobacz Pinball na wolniejszych IBM PC a bëdziesz wiedziaî jak nie naleûy
tworzyê podwójnych buforów). Wprawdzie 2.0 pozwalaî na tworzenie takich
efektów korzystajâc ze sztuczek Coppera, jednak nie byîo to ani proste, ani
przyjemne i doprowadzaîo to do konfliktów z operacjami Intuition. Teraz
podwójne buforowanie to fraszka, a na takich ekranach moûemy bez problemu
tworzyê systemowe okienka, gadûety i menu.
Zauwaûono równieû innâ potrzebë - wprowadzenie ekranów poîâczonych ze
sobâ przesuwanych synchronicznie tak jak wczeôniej robiîy to niektóre
programy graficzne. Tak poîâczone ekrany (moûe ich byê dowolna iloôê) mogâ
byê îâczone w róûnych stopniach waûnoôci, w modelach od równorzëdnego - gdy
wszystkie sâ wzajemnie sprzëûone, do hierarchicznego - gdy w poîâczeniu
wystëpuje ekran nadrzëdny i podrzëdny. Oprócz przesuwania taka grupa
ekranów jednoczeônie przesuwa sië "w tyî" i "w przód" jak pojedynczy ekran.
Podobnym poîâczeniem jest moûliwoôê przekazywania lub uûywania tego
samego menu przez róûne okna i ekrany. W ten sposób programista wiëkszych
aplikacji ma bardzo uîatwione zadanie. Ostatnim mechanizmem w systemie 3.0
jest blokowanie przesuwania ekranu i moûliwoôê wîâczenia jego wyîâcznoôci.
W ten sposób twórcy gier nie muszâ stosowaê tricków ani niszczyê inne
ekrany, gdyû mogâ po prostu uaktywniê obie opcje, ich ekran bëdzie
traktowany jako jedyny w systemie - nie moûna go przesunâê ani czëôciowo
zaôîoniê/odsîoniê przez ûaden inny.
Co z gadûetami, oknami i menu? Przede wszystkim system rysuje je z
uûyciem wiëkszej iloôci kolorów i potrafi dobraê rozmiary w zaleûnoôci od
rozdzielczoôci ekranu. Bëdzie to szczególnie usprawnione w peînym systemie
3.1. Literki i znaczki z menu sâ skalowalne, potrafiâ dostosowaê sië do
wybranej czcionki. Do rodziny gadûetów BOOPSI doszîo koîo barwne (paleta),
specjalny rodzaj suwaka "barwnego" oraz zestaw przycisków sterowania -
podobnych jak w magnetofonie. Wiëkszoôê gadûetów jest w peîni skalowalna,
dotyczy to takûe checkbox'ów. Okienka (równieû konsola, tylko kto z tego
korzysta?) potrafiâ rozpoznawaê znacznie wiëcej komunikatów, jedne z
ciekawszych to znacznie dokîadniejsza wiadomoôê o uszkodzeniu rysunku i coô
co wykorzystuje np. TypeSmith czy SAS C++, moûliwoôê otrzymania wiadomoôci
o ûâdaniu opisu danego gadûetu. Wystarczy najechaê myszkâ na interesujâcy
nas fragment ekranu i wcisnâê HELP...
Oczywiôcie jest jeszcze wiele interesujâcych moûliwoôci nowych bibliotek
Intuition i Graphics, jednak zmiany w innych bibliotekach sâ równie waûne.
Na poczâtku Exec i Dos. W nich dokonano bardzo niewiele przeróbek,
wiëkszoôê prac polegaîa raczej na usuniëciu bîëdów i rozszerzeniu
dotychczasowych mechanizmów. Wprawdzie nie wprowadzono pamiëci wirtualnej,
jednak zrobiono maîy krok w jej kierunku - Low Memory Handler. W chwili
przepeînienia caîej pamiëci i problemów z otrzymaniem nowych miejsc Exec
wysyîa do wszystkich (odpowiednio zbudowanych) programów komunikat z proôbâ
o zwolnienie niepotrzebnych danych. Teraz bufor programu przyspieszajâcego
operacje dyskowe, jak i np. lista fontów trzymana przez system zostanâ
zwolnione w celu udostëpnienia pamiëci dla systemu. Do systemu doszîy
zupeînie nowe metody przypisywania pamiëci, dajâ one nadziejë na stworzenie
pamiëci wirtualnej w najbliûszym czasie. Usprawniono znacznie debugger
systemowy, dawny WACK zostaî wymieniony na nowego SADa; ang. Simple Amiga
Debugger Kernel. Jest on wywoîany poprzez uûycie funkcji Debug, wybranie
jej z ukrytego menu DEBUG lub co jest nowoôciâ - zgîoszenie przerwania
niemaskowalnego. Wystarczy podîâczyê terminal lub drugi komputer i w
dowolnym momencie wysterowaê linie IPL0 - IPL2, komputer (i wszystkie
programy w pamiëci) jest Twój!
W bibliotece Dos dokonano jedynie zmian kosmetycznych. Wprowadzono nowe
pakiety (asynchroniczne operacje DOS) oraz funkcje przydatne w obsîudze
sieci. Na razie jeszcze nieômiaîe, lecz jeôli doczekamy sië systemu 4.0,
to bëdzie miaî z pewnoôciâ wiele mechanizmów sieciowych juû w swoim jâdrze.
Jeszcze tylko pamiëê wirtualna...
Jednâ z waûniejszych cech systemu 3.0 jest znaczne usprawnienie bibliotek
DataTypes i Locale, istniejâcych juû na 2.1. Mechanizmy te zostaîy
upowszechnione wîaôciwie z chwilâ wejôcia nowego systemu, pozwalajâ na nowy
sposób pisania programu. DataTypes jest bibliotekâ obiektowâ (juû drugâ w
systemie, pierwsza to BOOPSI) pracujâcâ na zasadzie podobnej do C++. Jej
wprowadzenie pozwala na uniezaleûnienie wielu programów do faktycznego
formatu danych na dysku, wystarczy, ûe bëdâ poîâczone z DataTypes. System
moûe byê uzupeîniany przez kolejne moduîy obsîugujâce nowe typy danych lub
przeprowadzjâce konwersje (DEVS: datatypes i classes), wszystkie programy
korzystajâce z DataTypes automatycznie wykorzystajâ nowe funkcje.
Biblioteka Locale z jednej strony zapewnia technicznâ pomoc dla
programistów czyli funkcje konwersji znaków, sortowania itp., z drugiej
zarzâdzajâc procesem lokalizacji na poziomie wymiany komunikatów i ciâgów
znaków umieszczanych np. w menu czy gadûetach. Kod znaków uûyty w tym
celu to uûywany na duûych systemach Unicode, charakteryzujâcy sië 65535
znakami... Prawdopodobnie w krótkim czasie Amiga zrezygnuje z ANSI i ASCII
na rzecz nowego standardu, nie bëdzie juû problemów z przydzieleniem znaków
narodowych, symboli graficznych i innych ozdobników.
Do systemu dodano sterownik tabliczki graficznej, pozwalajâcy na
"odgórne" sterowanie produktami róûnych firm. Wprawdzie juû wczeôniej
moûna byîo podîâczyê tabliczkë korzystajâc np. z biblioteki Commodities,
jednak teraz mamy pewnoôê caîkowitej kompatybilnoôci wszystkich produktów i
ich peîne wykorzystanie. Pozostaje czekaê na zalanie rynku przez tanie
urzâdzenia tego typu.
Duûym zmianom ulegîy biblioteki Bullet (czcionki skalowalne), Datatype
(konwersja typów danych), Utility (funkcje pomocnicze) itd., jednak nie sâ
to biblioteki powszechnie uûywane. Do systemu 3.1 dodano biblioteki
LowLevel, CD.device.
Na zakoïczenie drobna uwaga - system 3.0 nie wymaga obecnoôci ukîadów
AGA, nie trzeba mieê nawet ECSu. Bardzo prosto moûna go zainstalowaê w
prawie kaûdej Amidze, pewne trudnoôci mogâ wystâpiê jedynie w przypadku
A1000. Zalecam jego kupno, szczególnie, gdy Twój Kickstart to 1.3 - obudú
sië!
Mam nadziejë, ûe artykuî zainteresowaî Was nowym system i zachëciî do
jego dokîadniejszego poznania. Wkrótce powinna byê wydana ksiâûka
Commodore'a dotyczâca wîaônie systemu 3.1.